ในบรรดาหมู่หมาด้วยกันเองก็มีขีดความสามารถในการดมกลิ่นแตกต่างกันตามพันธุ์อีกด้วย ทั้งนี้เนื่องจากความแตกต่างของปริมาณจำนวนเซลล์รับกลิ่นในจมูก ยิ่งมีมากเท่าไร จมูกยิ่งไวเท่านั้น นักวิทยาศาสตร์พบว่าคนเรามีพื้นที่ที่มีเซลล์รับกลิ่นเพียง 4 ตารางเซนติเมตร ผิดกับหมาพันธุ์อัลเซเชี่ยนซึ่งมีพื้นที่ถึง 200 ตารางเซนติเมตร มันจึงสามารถดมกลิ่นไวกว่าคนเราอย่างมากมาย ส่วนหมาพันธุ์อื่นเช่น บาสเซ็ทมีพื้นที่ 125 ตารางเซนติเมตร และ ฟ๊อกซ์เทอร์เรียมีพื้นที่ 150 ตารางเซนติเมตร ฯลฯ ความไวในการดมจึงลดหลั่นกันลงไป

ได้มีการจัดอันดับ “หมาจมูกไว” ไว้ดังนี้

หมาพันธุ์บลัดฮาวน์ด นับเป็นสุดยอดหมาจมูกไวในการไล่สะกดรอย ดมหาเหยื่อ

หมาพันธุ์อ๊อตเตอร์ฮาวน์ด ใกล้เคียงกับบลัดฮาวน์ดแต่ยังสามารถดมกลิ่นตามน้ำอีกด้วย

หมาพันธุ์ฟิลา บราซิเลโร่ จมูกไวในแม่น้ำและหนองบึง

หมาพันธุ์นอร์วิเจียน เอลค์ฮาวน์ด เขาเอาไว้ดมกลิ่นล่ากวางเอลค์ ซึ่งมันจะสามารถได้กลิ่นไกลเป็นหลายๆ กิโลเมตร

หมาในกลุ่มล่าเนื้อทั้งหลายล้วนมีจมูกไวทั้งสิ้น นอกจากนี้หมาจมูกไวอื่นๆ ก็ยังมีเช่น พ้อยท์เตอร์ และเซทเทอร์ ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์ ฯลฯ

เมื่อพูดถึงจมูกไวไปแล้วก็ขอแถมเรื่องของประสาทรับความรู้สึกอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง และมีความพิเศษของหมาอีก คือ การได้ยินและการมองเห็น ดังนี้

หมาหู (ฟังได้) ดี ได้แก่พันธุ์ แอริเดล ไบรอาร์ด ลัพซ่าแอพโซ่ ฟารโรห์ฮาวน์ด พูเดิ้ล และซาลูกิ

หมาสายตาดี ได้แก่พันธุ์ บูฮันด์ คอลลี่ เกรย์ฮาวน์ด และคิวชาร์ล สแปเนี่ยล

ถ้าเรารวมเอาทั้งสามระบบ คือ จมูกไว หูดี ตาดีรวมเข้าไว้แล้ว ย่อมทำให้มีคุณสมบัติ เป็นหมาที่หาทิศทางเก่ง มีสัญชาติญาณในการกลับบ้านดี ซึ่งก็ได้แก่ หมาพันธุ์ อเมริกันฟ๊อกซฮาวน์ด อลาสกันมาลามิวท์ บริเกท ฟารโรห์ฮาวน์ด พูเดิ้ล และหมาในกลุ่มล่าเนื้อ หรือฮาวน์ดเป็นส่วนใหญ่

แล้วหมาของท่านมีระบบใดดีละครับ แต่จะดีหรือไม่ดีอย่างไรก็ขอให้รักและเมตตาเขาต่อไปเถิด