หมาเจ้าปัญหา ตอนฉี่ไหล

ผศ.น.สพ.ปานเทพ รัตนากร

ลูกหมาที่ถูกนำมาเลี้ยงในบ้านใหม่ๆ มักก่อปัญหาสำคัญทางด้านพฤติกรรมให้เป็นที่ห่วงใย และปวดหัวแก่เจ้าของยิ่งนัก โดยเฉพาะช่วงอายุ 6 เดือนแรก ซึ่งพอจะจัดเป็นกลุ่มปัญหาพฤติกรรมได้ดังนี้คือ

1. การขับถ่าย : ทั้งอึ ทั้งฉี่
2. การถูกแยกเลี้ยง : ขังกรง ล่าม
3. การกัดแทะ : ทดสอบฟัน
4. ความก้าวร้าว : ขู่ กัด

ท่านจะเห็นว่าทุกครั้งที่ท่านเข้าไปหาหรือเจ้าของพยามยามเข้าไปสัมผัสตัวลูกหมา มันก็จะนอนหงายแล้วฉี่พุ่งปริ๊ดๆ ออกมา นั่นคือ พฤติกรรมยอมสยบ หรือยอมแพ้ต่อผู้มีอาวุโสและอำนาจเหนือกว่า สาเหตุหนึ่งเกิดจากความรู้สึกไม่ปลอดภัย และกลัวต่อมนุษย์ที่มีรูปร่างใหญ่โต แปลกหน้า (ผิดไปจากหน้าแม่) กิริยาท่าทางยื่นไม้ยื่นมือเข้าไปจับ ตลอดจนเสียงที่ฟังแล้วเหมือนคุกคาม สิ่งเหล่านี้ล้วนกระตุ้นพฤติกรรมดังกล่าว ฉะนั้นการยิ่งลงโทษ เช่น ตีซ้ำ หรือดุเกรี้ยวกราดจะไม่สามารถแก้ไขพฤติกรรมฉี่ราดนี้ได้เลย

ทางออกก็คือทุกครั้งที่เข้าหาลูกหมาเจ้าปัญหาให้ทำตัวเล็กลงเข้าไว้ เช่น ย่อเข่า หรือย่อตัวลง ค่อยๆ ยื่นมือให้ลูกหมาดมก่อนอย่างช้าๆ พร้อมกับคำพูดปลอบประโลมเบาๆ ค่อยๆ ใช้เวลากับเขาเพิ่มขึ้น ซึ่งหากยังไม่ได้ผล ลองเปลี่ยนแนวใหม่ด้วยการไม่ต้องไปสนใจต่อสิ่งที่เขาทำ ทักทาย อุ้มเล่นไปตามปกติแม้ว่าแรกๆ จะฉี่ออกมาบ้าง วิธีนี้จะทำไปจนเขาคุ้ยเคยกับสิ่งที่ทำให้เขาเกิดอาการ จนชินชาและหมดไปในที่สุด

ปัญหานี้มิใช่จะพบเพียงลูกหมา แม้หมาโตก็พบได้ซึ่งเป็นปัญหาสืบมาตั้งแต่เป็นลูกหมา เจ้าของมักพบว่าทุกครั้งที่ลูกหมาดีใจ ตื่นเต้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งพบหน้าเจ้าของ คนเลี้ยงหรือแม้แต่คนอื่นหรืออะไรก็ได้ที่ทำให้มันตื่นเต้น สาเหตุของปัญหานี้มาจากการควบคุมระบบขับถ่ายปัสสาวะที่ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์เต็มที่ การควบคุมพฤติกรรมการฉี่จึงยังเป็นไปไม่ครบถ้วน ดังนั้นการลงโทษทั้งหลาย ไม่ว่าจะดุหรือตีย่อมไม่สามารถแก้ปัญหาได้ อีกทั้งยังเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมฉี่ราดดังกล่าวไปแล้ว

สิ่งที่จะสามารถแก้ไขปัญหานี้ได้ก็คือ การไม่ต้องไปสนใจเมื่อลูกหมาฉี่เล็ด ฉี่ราดขณะพบหน้าท่าน ปล่อยไป ชักชวนเล่นหรือทำกิจกรรมอื่นเสีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งพาไปเล่นหรือปล่อยให้ฉี่เสียเลยตรงบริเวณที่ท่านต้องการ ดังนั้นเมื่อลูกหมาเจริญวัยขึ้นจนระบบปัสสาวะสมบูรณ์แล้วอาการนี้ก็จะหายไปเองครับ

หวังว่าปัญหาฉี่ไหลจากพฤติกรรมนี้คงไม่เป็นที่รบกวนท่านผู้อ่านอีกต่อไป

กลับไปหน้า "คอลัมน์สัตว์เลี้ยง"