ช้ำใน …เฉามือ

ผศ.น.สพ.ปานเทพ รัตนากร

ลูกหมาอายุน้อยๆ สัก 3 ถึง 6 อาทิตย์ ซึ่งกำลังอยู่ในระยะเริ่มจะและเพิ่งจะหย่านม ความอ่อนแอ ความต้านทานของร่างกายต่อโรคภัยไข้เจ็บ เช่น การติดเชื้อต่างๆ การกระทบกระแทกตลอดจน ความเครียดของจิตใจเกิดขึ้นได้ง่ายมาก โอกาสสูญเสียชีวิต ของลูกหมาจึงปรากฏขึ้นมาก ในช่วงอายุดังกล่าว ท่านผู้รักหมาคงประสบเหตุมาเช่นกันว่า ลูกหมาที่ได้มาหรือหย่านมมาในระยะแรก เมื่อนำเข้าบ้านใหม่ บางตัวจะหงอยซึม ไม่กินอาหาร เบื่ออาหาร อาเจียน ท้องร่วง ฯลฯ ท่านจะเริ่มเป็นห่วงแล้วก็รีบพาไปพบ สัตวแพทย์ด้วยความห่วงใย วิตกว่าจะเจ็บป่วยรุนแรง ลุกลาม

สิ่งหนึ่งที่สัตวแพทย์ทั้งหลายมักพบว่าเป็นเหตุของกลุ่มอาการดังกล่าวแล้วในของลูกหมาก็คือ ความชอกช้ำ ไม่ว่าจะเป็นร่างกายหรือจิตใจก็ดี หากจะเรียกเป็นภาษาชาวบ้านว่า "ช้ำใน" หรือ "เฉามือ" คงได้นะครับ ทั้งนี้เนื่องจากลูกหมามิได้เจ็บป่วยด้วยโรคต่างๆ โดยตรง เช่น โรคหัดหมา โรคลำไส้อักเสบพาร์โวไวรัส ฯลฯ แต่มีสาเหตุมาจากการโอบอุ้ม จับต้อง เล่น และความพยายามเลี้ยงดู ที่ผิดพลาดบกพร่อง เช่น ลูกหมาที่มีอาการเจ็บตามขา หรือลำตัวเมื่อถูกจับต้อง บางตัวมีร่องรอยช้ำ เป็นปื้นสีม่วงคล้ำบริเวณสะโพก หรือหน้าท้อง บางตัวมีอาการปรากฏบนร่างกายให้เห็น แต่พฤติกรรมที่แสดงออกผิดไปจากลูกหมาปกติ เช่น ร้อง หรือขู่เมื่อถูกจับต้องตัว กลัววิ่งหนี ฉี่ราดจนเกินกว่าเหตุ ฯลฯ

ปัญหาจะมีมากที่สุดในบ้านหรือครอบครัวที่มีเด็กๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัยอยากรู้อยากเห็น ประมาณ 4 ถึง 8 ขวบละก็น่าดูเชียว เด็กๆกับลูกหมาดูจะคู่กัน เด็กอยากเล่น อยากอุ้ม อยากดูแลลูกหมา เช่นเดียวกับที่เห็นจากการปฏิบัติของผู้ใหญ่บ้าง แต่ด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ จับพลัดตกบีบรุนแรง หรือการเล่นที่ขาดการทะนุถนอม รวมถึงความซนซึ่งมักก่อเรื่องมากบ้างน้อยบ้างจนถึงแก่ชีวิต เช่น จับหางเหวี่ยง โยนลงมาจากบันได จับแช่น้ำ หรือใช้กระป๋องผูกหางแล้วไล่ ฯลฯ นี่แหละสาเหตุใหญ่ของอาการช้ำ…ในเฉามือ เจ้าลูกหมากว่าจะมาถึงมือหมอก็โทรมเสียแล้ว ฉะนั้นทางที่ดีคุณพ่อ คุณแม่ควรให้คำ แนะนำและดูแลการปฏิบัติของลูกๆ ต่อลูกหมาที่ได้มา โดยสอนให้รู้จักอุ้มหรือจับเขาอย่างถูกวิธี ระมัดระวังตกหล่น ตลอดจนอุบัติเหตุของการเล่นอย่างรุนแรง ผาดแผลง ผิดปกติทั้งหลาย ฉะนั้นจึงไม่ควรปล่อยเด็กเล็กให้เล่นลูกหมาเล็กๆ โดยลำพังนะครับ ไร้เรียงสากับไร้เรียงสาอะไรจะเกิดขึ้น เด็กนะไม่เท่าไหร่หรอก แต่ลูกหมาละซิจะแย่ ช้ำใน…เฉาะมือ ป่วยตายมานักต่อนักแล้ว

 

กลับไปหน้า "คอลัมน์สัตว์เลี้ยง"